Internationale echtscheiding en medegezag vanuit de VS

Een echtscheiding op afstand, met het kind in Nederland

Remco, een Nederlandse IT-consultant, verhuisde enkele jaren geleden naar de Verenigde Staten voor zijn werk. Zijn vrouw Annelies en hun zoon Benjamin bleven in Nederland. Aanvankelijk vonden ze daar samen een vorm voor, maar de fysieke afstand begon hun relatie steeds zwaarder te belasten. Toen Remco besloot tot echtscheiding, verzette Annelies zich. Zij wilde niet alleen de scheiding aanvechten, maar ook het eenhoofdig gezag over Benjamin verkrijgen.

Remco wilde geen strijd, maar wel betrokken blijven als vader. Hij schakelde ons kantoor in met twee vragen: kon hij de echtscheiding in Nederland regelen, ondanks zijn verblijf in de VS? En kon hij het gezag over Benjamin behouden, ondanks de afstand? Informatie over dit soort kwesties vindt u ook op onze pagina over internationaal gezag en omgangsregelingen.

Juridische uitdaging: echtscheiding en gezag bij internationale woonplaats

De juridische kernvraag betrof de bevoegdheid van de Nederlandse rechter. Volgens de Brussel II-ter verordening (met name artikelen 5 en 7) is de Nederlandse rechter bevoegd om te oordelen over de echtscheiding en ouderlijke verantwoordelijkheid, zolang het kind of een van de echtgenoten zijn gewone verblijfplaats in Nederland heeft. In dit geval verbleven zowel Annelies als Benjamin nog in Nederland, waarmee de bevoegdheid was gegeven.

Daarnaast speelde de inhoudelijke vraag of medegezag en een omgangsregeling mogelijk waren, ondanks het feit dat Remco fysiek ver weg woonde. Op grond van artikel 1:251a BW kan de rechter het gezamenlijk gezag voortzetten na echtscheiding, tenzij dit in strijd is met het belang van het kind. Annelies stelde dat Remco’s afstand medegezag in de weg stond. Remco wilde juist aantonen dat betrokken ouderschap ook op afstand mogelijk is.

Onze aanpak: procedure in Nederland, met focus op contactbehoud

Wij startten namens Remco een echtscheidingsprocedure bij de Nederlandse rechtbank. In het verzoekschrift vroegen we om echtscheiding, medegezag en een omgangsregeling. Daarbij onderbouwden we dat Remco sinds zijn vertrek naar de VS steeds betrokken was gebleven, regelmatig contact hield en wilde bijdragen aan de opvoeding.

Tegelijk toonden we oog voor de praktische realiteit. Daarom deden we een voorstel voor een tijdelijke digitale omgangsregeling: dagelijks videobellen, wekelijks online huiswerkbegeleiding, en deelname aan schoolgesprekken via Zoom. Daarmee kon de rechter beoordelen dat er sprake was van reëel contact en ouderlijke betrokkenheid, ondanks de fysieke afstand.

Het resultaat: medegezag en een realistische omgangsregeling

De rechter wees de echtscheiding toe en kende medegezag toe aan Remco. In de uitspraak werd expliciet benoemd dat de fysieke afstand geen grond is om een ouder het gezag te ontzeggen, zolang de ouder betrokken blijft en het kind daar baat bij heeft. De voorgestelde omgangsregeling werd als realistisch, werkbaar en kindgericht beoordeeld.

Toen Remco anderhalf jaar later terugkeerde naar Nederland, hebben we namens hem een wijzigingsverzoek ingediend. Daarmee werd de omgangsregeling aangepast naar fysieke bezoeken en gedeelde schoolvakanties. Zo kon Remco weer structureel aanwezig zijn in het leven van zijn zoon.

Wat kunt u hiervan leren?

Internationale echtscheidingen vragen om een doordachte strategie, vooral als het gaat om gezag en omgang over landsgrenzen heen. Deze zaak laat zien dat een ouder, ook vanuit het buitenland, juridische stappen kan zetten om betrokken te blijven — mits dit tijdig en zorgvuldig gebeurt. Medegezag is ook op afstand mogelijk, zolang het kind daarbij gebaat is.

Drie inzichten bij internationale echtscheiding en gezag

• De Nederlandse rechter is bevoegd als het kind in Nederland woont (Brussel II-ter).
• Medegezag is mogelijk, ook bij verblijf in het buitenland, mits het kind er baat bij heeft.
• Digitale omgangsregelingen bieden praktische oplossingen bij fysieke afstand of reisbeperkingen.